Hartproblemen? Misschien slaap je niet goed!

Wie last heeft van hartritmestoornissen, maakt een afspraak bij de cardioloog. Maar soms liggen andere problemen aan de basis. Zo kunnen slaapproblemen op termijn leiden tot hartaandoeningen. Dokter Evert Hamans, NKO-arts, en dokter Emile Keyzer, cardioloog, leggen uit hoe dat komt. 

In de ZNA slaapkliniek ziet dokter Evert Hamans een grote groep patiënten met slaapapneu. Dat is een aandoening waarbij je ’s nachts tijdelijk stopt met ademen, doordat de keelholte dichtklapt. “Die adempauzes zorgen voor een chronisch zuurstoftekort, wat de bloedvaten aantast. De aders verkalken en dat zorgt voor hoge bloeddruk en ritmestoornissen.”

Extreem vermoeid

Maar hoe merk je dat je aan slaapapneu lijdt? “Mensen klagen vaak over vermoeidheid overdag. Ook dat is een risicofactor voor hartaandoeningen, want mensen krijgen daar stress van”, zegt dokter Hamans. “Daarnaast merkt de partner vaak dat de patiënt luid snurkt en geregeld stopt met ademen. Ook de patiënt zelf wordt regelmatig wakker met een verstikkingsgevoel.” 

Herken je die symptomen, dan is het misschien zinvol om bij de slaapspecialist langs te gaan. In de slaapkliniek van ZNA stellen artsen slaapapneu vast met een slaaponderzoek, waarbij onder meer hartritme, zuurstofsaturatie en slaapkwaliteit worden gemonitord. “En ik laat mensen hun eigen gesnurk opnemen met een app. Dat is vaak een eyeopener!”

Dr. Evert Hamans en dr. Emile Keyzer

Duidelijke dip

Het omgekeerde gebeurt ook: patiënten komen bij de cardioloog met hartklachten, en dan blijkt er onderliggend een slaapprobleem te zijn. “Er is een heel duidelijk signaal om die link te leggen”, zegt dokter Emile Keyzer. “Bij gezonde mensen is er ’s nachts een duidelijke dip in de bloeddruk. Bij mensen met slaapapneu zien we net een verhoging ’s nachts. Een heel waardevolle test daarbij is de 24-uur-bloeddrukmeting. Dan zien we heel duidelijk die omgekeerde curve, waarmee je zwart op wit kan aantonen dat er iets aan de hand is.”

Het verband is zelfs zo sterk, dat sommige mensen na 3 tot 6 maanden behandeling voor slaapapneu, ook van hun hartprobleem verlost zijn. Dokter Keyzer: “Soms is het hartprobleem echt zuiver slaapgerelateerd, maar het is vaak wel complexer. In veel gevallen is de ritmestoornis al zo ver gevorderd dat het een probleem op zich wordt. Maar dan nog kunnen we vaak erger voorkomen door een behandeling van de apneu.”

Boosdoeners

Niet toevallig spelen dezelfde risicofactoren een rol bij zowel ritmestoornissen als slaapapneu. “Overgewicht of obesitas”, klinkt het eensgezind. “Buikvet of vetafzetting rond de keel zijn een van de grootste boosdoeners. Soms zijn patiënten van hun apneu verlost als ze 10 kg afvallen. Ook roken en alcohol drinken verhogen het risico, net als stofwisselingsziekten, zoals diabetes.”

Remedie

Gelukkig zijn er voor slaapapneu én ritmestoornissen een aantal behandelopties. Dokter Hamans: “De meest gebruikte behandeling is het CPAP-toestel. Via een neusmasker wordt er druk opgebouwd in de keel, zodat die niet dichtklapt. We kunnen ook een soort mondbeugel aanraden, die ‘s nachts gedragen wordt, om de onderkaak naar voor te brengen. Verder is er een heel scala aan operaties, die bij mildere vormen van slaapapneu erg succesvol zijn .”

Sleutel tot succes 

Blijven de ritmestoornissen bestaan nadat het slaapprobleem is opgelost, dan zijn ook daar verschillende behandelingen mogelijk. Dokter Keyzer: “We kunnen patiënten helpen met hartritmemedicatie, bloeddrukverlagers en/of bloedverdunners. Bij bepaalde stoornissen kunnen ook een specifiek type ablatie (pulmonale-venenisolatie) of een pacemaker helpen.”

Los van gelijk welke behandeling, is het allerbelangrijkste een aanpassing van de levensstijl. “Afvallen, stoppen met roken, geen alcohol of andere verdovende middelen ’s avonds … zijn meestal de sleutel tot succes ”, concluderen beide artsen. 

Meer weten? >> Ga naar de pagina van de slaapkliniek.