Opnieuw leren spreken na een laryngectomie
Voor bepaalde aandoeningen is het nodig dat het strottenhoofd en de stembanden volledig verwijderd worden. Die ingreep heet een laryngectomie. De luchtpijp wordt daarbij onder het strottenhoofd doorgenomen en ter hoogte van de hals aan de huid vastgehecht.
“Na de operatie ademt de patiënt niet meer via de neus en de mond, maar door deze opening in de hals. Dat heeft een aantal gevolgen voor het functioneren van de patiënt, bijvoorbeeld voor het spreken”, zegt dr. Nicholas Van Bruaene, Neus-, Keel- en Oorarts.
De logopedist leert de patiënt opnieuw spreken via een stemknopje dat tijdens de operatie in de wand tussen de luchtpijp en de slokdarm werd geplaatst. “Via het stemknopje wordt lucht van de longen naar de slokdarm gestuurd”, zegt logopediste Griet van Gestel. “Het slokdarmweefsel begint daardoor te trillen en dat zorgt voor geluid.
Om zo te kunnen spreken heeft een patiënt verschillende materialen nodig die hij jaarlijks 5 keer via de logopediste en de ziekenhuisapotheek kan bestellen. Griet: “Op deze manier blijft de logopediste ook op de hoogte wanneer de patiënt problemen ondervindt met het materiaal en kan er ander materiaal worden aangereikt daar waar mogelijk.”
Jean Swolfs onderging 14 jaar geleden een totale laryngectomie. Twee jaar daarna begon hij zelf patiënten te begeleiden tijdens hun behandeling. “Meestal zie ik mensen kort voor de ingreep en laat ik hen horen dat wij wél kunnen praten. Ik leg die mensen uit hoe dat kan en wat de mogelijkheden zijn.”
Eén keer per jaar proberen de logopedisten van de hoofd-halskliniek de patiënten bij elkaar te brengen. Want uiteindelijk zijn zij als ervaringsgenoten het meeste op de hoogte van wat goed en wat minder goed werkt.
Meer info?