Multipel myeloom (Ziekte van Kahler)
Definitie
Multipel Myeloom (ook gekend onder de naam: de ziekte van Kahler ) is een ziekte waarbij er een kwaadaardige woekering van plasmacellen in het beenmerg optreedt. De ziekte is zeldzaam: in België worden jaarlijks ongeveer 8 op 10.000 mensen gediagnosticeerd, vooral oudere volwassenen.
Plasmacellen komen op verschillende plaatsen voor in het lichaam: in de darmen, luchtwegen, lymfeklieren, en ook in het beenmerg. Ze ontstaan uit de voorlopers van de witte bloedcellen – de B-lymfocyten. Ze maken antistoffen die een belangrijke rol spelen in ons lichaam. Elke plasmacel kan maar 1 type antistof maken – alle duizenden verschillende soorten antistoffen samen zorgen ervoor dat wij goed beschermd zijn tegen de meeste soorten bacteriën of virussen. Als er een teveel van 1 soort plasmacellen ontstaat, zal er ook een teveel van 1 soort antistof ontstaan. Dat wordt een monoclonaal eiwit, ofwel M-proteïne, genoemd.Niet elk M-proteïne is kwaadaardig. Ook bij gezonde mensen wordt vaak een geringe hoeveelheid M-proteïne aangetroffen – ongeveer bij 10 tot 15 procent van de 70-plussers.
Het gaat dan om het fenomeen MGUS.
Oorzaken
De oorzaak van multipel myeloom is niet gekend.
Symptomen
De symptomen zijn erg divers – van nauwelijks klachten tot ernstige ziekteverschijnselen:
- botontkalking of plaatselijke botaantasting met botpijn of spontane breuken tot gevolg
- verhoging van het kalkgehalte in het bloed door botontkalking
- veel dorst en veel plassen (door hoog kalkgehalte), met uitdroging en in extreme situaties verwardheid en nierbeschadiging tot gevolg
- bloedarmoede, een tekort aan witte bloedcellen (verhoogd risico op infecties) en een tekort aan bloedplaatjes (bloedingsneiging)
- hyperviscositeitssyndroom door erg hoog M-proteïnegehalte: dit gaat meestal gepaard met sufheid, hoofdpijn, klachten van het gezichtsvermogen en kortademigheid bij inspanning.
Onderzoeken
- bloedonderzoek
- urineonderzoek
- beenmergonderzoek
- radiologisch onderzoek
Behandelingen
Multipel myeloom is ongeneeslijk. Een behandeling is noodzakelijk bij klachten of schade aan de organen.
- verbetering fysieke conditie door pijnbestrijding, spieroefeningen en botversterkers
- chemotherapie
- corticosteroïden
- immuunmodulerende geneesmiddelen
- eiwitafbraakremmers
- stamceltransplantatie
De zwaarte van de behandeling hangt af van de leeftijd en fysieke conditie van de patiënt. Patiënten ouder dan 65 jaar of in minder goede conditie krijgen meestal een `lichtere´ behandeling. Patiënten jonger dan 65 jaar of in een goede conditie krijgen een intensieve behandeling met stamceltransplantatie.